ସେ ଥିଲେ ଝଡର ଇଗଲ। ସେ ଥିଲେ କୋଟି କୋଟି ଓଡିଆଙ୍କ ପ୍ରାଣପ୍ରିୟ ନେତା। ସେଥିଲେ ଏକାଧାରରେ ରାଜନେତା, ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, ଯୁଦ୍ଧ ବିଶାରଦ ପାଇଲଟ, ବିଚକ୍ଷଣ ପ୍ରତିଭାର ଅଧିକାରୀ ତଥା ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ। ଯାହାଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ ମାତ୍ରେ ଓଡିଆ ସ୍ଵାଭିମାନର ଶାଣିତ ସ୍ଵର ମନରେ ଗୁଞ୍ଜରିତ ହୁଏ, ଭୂମିପୁତ୍ରଙ୍କୁ ଆଜି ଝୁରୁଛି ସାରା ଦେଶ ।
ଆଜି ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ, ମହାନ ଜନନାୟକ ତଥା ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସ୍ବର୍ଗତ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ୨୭ ତମ ଶ୍ରାଦ୍ଧ ଦିବସ । ଆଜି ତାଙ୍କ ଶ୍ରାଦ୍ଧ ବାର୍ଷିକୀରେ ରାଜ୍ୟର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ହେଉଛି ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିଚାରଣ ।
ବିଜୟାନନ୍ଦ ପଟ୍ଟନାୟକ…. ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ନାଁରେ ଜାଣନ୍ତି । ସେ ଏକାଧାରାରେ ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, ସାହସୀ ପାଇଲଟ ଏବଂ ଜଣେ ମହାନ ରାଜନେତା । ଆଧୁନିକ ଓଡିଶାର ଥିଲେ ସେ ବିନ୍ଧାଣୀ । ଏହା ସହ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବି ବେଶ୍ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜମ କରିଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ । ଯେଉଁଥିଲାଗି ସେ ସର୍ବଦା ସ୍ମରଣୀୟ । ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଏବଂ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବନ୍ଧୁତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ୱାସଯୋଗ୍ୟ ବୋଲି ଆଜି ବି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
ଓଡିଶାର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ରାଜନେତା ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ସମସ୍ତେ ସମ୍ବୋଧନ କରନ୍ତି ବିଜୁ ବାବୁ। ଝଡର ଇଗଲ, ଟାଲ ମ୍ୟାନ, ଭୂମି ପୁତ୍ର ତଥା ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ ଭାବରେ ବେଶ ପରିଚିତ ବିଜୁ ବାବୁ। ତାଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ବଡ ପରିଚୟ ହେଉଛି ସେ ଥିଲେ ସ୍ଵାଭିମାନୀ ଓଡିଆ। ଓଡିଶା ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସଂବେଦନଶୀଳ ତଥା ଗମ୍ଭୀର ଥିବା ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଜୀବନ ଥିଲା ଅତ୍ୟନ୍ତ ତ୍ୟାଗପୂର୍ଣ ଏବଂ ପ୍ରେରଣାପ୍ରଦ। ଆଧୁନିକ ଓଡିଶାର ଇତିହାସର ପୃଷ୍ଠା ଓଲଟାଇଲେ ଏମିତି କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ର ନାହିଁ ଯେଉଁଥିରେ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଅବଦାନର ସ୍ଵାକ୍ଷର ନଥିବ। ଶିଳ୍ପ, ସାହିତ୍ଯ, ଶିକ୍ଷା, ଭିତ୍ତିଭୂମି, ସଡକ, ବନ୍ଦର ଏବଂ ଏପରିକି ରେଳପଥ ଏହି ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ର ଆଜି ଯଦି ବିକାଶର ଧାରାରେ ଯୋଡି ହୋଇଛି, ତେବେ ସେଥିରେ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଆଖି ଦୃଶିଆ ଅବଦାନ ରହିଛି।
୧୯୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୫ରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ଆଶାଲତା ଦେବୀଙ୍କର କଟକସ୍ଥିତ ତୁଳସୀପୁରର ଆନନ୍ଦ ଭବନରେ ପୁତ୍ର ବିଜୟାନନ୍ଦ ପଟ୍ଟନାୟକ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା। ବିଜୁ ବାବୁ କଟକ ମିଶନ୍ ସ୍କୁଲ ଓ ରେଭେନ୍ସା କଲିଜିଏଟରେ ପାଠ ପଢ଼ି ୧୯୩୨ରେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରେ ମାଟ୍ରିକ୍ ପାଶ୍ କଲେ। ପିଲାଟିଦିନରୁ ସେ ନିର୍ଭୀକ, ଦୁଃସାହସିକ ଓ ଖେଳପ୍ରିୟ ଥିଲେ। ୧୯୩୫ରେ ବିମାନ ଚାଳନା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ଗଲେ। ଶିକ୍ଷା ପରେ ଲାଇସେନ୍ସ ପାଇ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ ଏଆର୍ଓଏଜ୍ରେ ପାଇଲଟ୍ ଚାକିରି କଲେ। ପାଇଲଟ୍ ତାଲିମ ନେଉଥିବା ସମୟରେ ସେ ମହିଳା ସାଥି ଜ୍ଞାନଙ୍କୁ ଜାଣିଲେ। ରାଉଲପିଣ୍ଡିର ଶିଖ୍ ପରିବାରର ଝିଅ ଥିଲେ ଜ୍ଞାନ। ସେ ଦେଶରେ ପାଇଲଟ୍ ଲାଇସେନ୍ସ ପାଇବାରେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା। ୧୯୩୯ରେ ଉଭୟଙ୍କର ବିବାହ ହେଲା। ଦୁଇଥର ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ବ ନିର୍ବାହ କରିଛନ୍ତି ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ।
ଝଡର ଇଗଲ’ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ
ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ଭାରତ ଏବଂ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ରହିଆସିଛି, ତେଣୁ ନେହେରୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଆଗ୍ରହୀ ଥିଲେ । ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଉପନିବେଶବାଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଥିଲେ ଏବଂ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆକୁ ଡଚ୍ ମାନଙ୍କଠାରୁ ମୁକ୍ତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ । ନେହେରୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଯୁଦ୍ଧବିମାନକୁ ଡଚ୍ ମାନଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ କହିଥିଲେ ।
ନେହେରୁଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପାଇଲଟ ଭାବରେ 1948 ମସିହାରେ ଡାକୋଟା ବିମାନ ସହିତ ସିଙ୍ଗାପୁର ଦେଇ ଜାକର୍ତ୍ତା ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଏଠାରେ ସେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ବାୟୁସେନାରେ ପ୍ରବେଶ କଲାବେଳେ ଡଚ୍ ସେନା ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା । ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଜାକର୍ତ୍ତା ନିକଟରେ ଜରୁରୀ ଅବତରଣ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ସେଠାରେ ସେ ଜାପାନ ସେନାର ଅବଶିଷ୍ଟ ଇନ୍ଧନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ ବିଦ୍ରୋହୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ତାଙ୍କ ସହ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ମୁଖ୍ୟ ବିଦ୍ରୋହୀ ସୁଲତାନ ଶାହିର ଏବଂ ସୁକର୍ଣ୍ଣୋଙ୍କୁ ନେଇ ଆସି ନେହେରୁଙ୍କ ସହ ଗୁପ୍ତ ସାକ୍ଷାତ କରାଇଥିଲେ । ଏହା ପରେ ଡକ୍ଟର ସୁକର୍ଣ୍ଣୋ ଆଜାଦ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।
ଏହି ସାହସିକତା କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ନାଗରିକତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସମ୍ମାନ ‘ଭୂମି ପୁତ୍ର’ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ବହୁତ କମ୍ ବିଦେଶୀଙ୍କୁ ଏହି ପୁରସ୍କାର ଦିଆଯାଏ । 1996 ରେ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ 50 ତମ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ପାଳନ କରିଥିଲା ଏବଂ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ‘ବିଣ୍ଟାଗ ଜାସା ଉତ୍କମ୍’ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଯେଉଁ ଦିନ ସୁକର୍ଣ୍ଣୋଙ୍କ ଝିଅ ଜନ୍ମ ହେଲା, ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା ଏବଂ ମେଘ ବଜ୍ରପାତ ହେଉଥିଲା, ସେଥିପାଇଁ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ତାଙ୍କ ନାମ ମେଘାବତୀ ଦେବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ।
ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ତିଦ୍ଦତ୍ ଏବଂ ଭାରତକୁ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ । 1951 ମସିହାରେ ଚୀନ୍ ତିବ୍ଦତ ଦଖଲ ପୂର୍ବରୁ ସେ ଏହା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ଥନ ଅଭାବରୁ ସେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ ।
ଉତ୍କଳର ମୁକୁଟ ବିହୀନ ସମ୍ରାଟ, କଳିଙ୍ଗ ବୀର ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଦେହାବସାନ ହୋଇଥିଲା ୧୯୯୭, ଏପ୍ରିଲ୍ ୧୭ ତାରିଖରେ ।
